Κάμερες – Καταγραφικό. Λεξικό όρων για τα συστήματα CCTV
Τα κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης είναι συστήματα παρακολούθησης και καταγραφής εικόνας και ήχου, τα οποία συνήθως συναντάμε σε ιδιωτικούς ή επαγγελματικούς χώρους. Ένα CCTV αποτελείται κυρίως από κάμερες που τοποθετούνται σε χώρους που θέλουμε να επιτηρήσουμε και τις συσκευές εγγραφής (DVR-NVR) για την αποθήκευση και τον έλεγχο της εικόνας. Στο άρθρο αυτό θα αναλύσουμε ορισμένες έννοιες που αφορούν τόσο τις κάμερες όσο και τα καταγραφικά, προκειμένου ο τεχνικός αλλά και ο τελικός χρήστης να γνωρίζουν «περί τίνος πρόκειται» όταν θα έρθει η ώρα να επιλέξουν εξοπλισμό ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε εγκατάστασης.
Καταγραφικά DVR – NVR
Τα NVR (Network Video Recorder) είναι δικτυακές συσκευές εγγραφής, οι οποίες καταγράφουν εικόνα από IP κάμερες, ασύρματα ή ενσύρματα και δεν διαθέτουν αναλογικές εισόδους βίντεο. Τα DVR είναι ψηφιακές συσκευές εγγραφής, οπού καταγράφουν βίντεο σε ψηφιακή μορφή και μεταφέρουν την εικόνα μέσω αναλογικών καλωδίων. Πλέον στην αγορά κυκλοφορούν και υβριδικά καταγραφικά, τα οποία δέχονται βίντεο από αναλογικές και από δικτυακές κάμερες, απλοποιώντας με άλλα λόγια την εγκατάσταση του συστήματος αφού δεν χρειάζεται να αντικαταστήσουμε παλαιότερες κάμερες. Επιπλέον ανάλογα με τον τύπο αλλά και την τεχνολογία των καμερών, συναντάμε και πιο σύγχρονα καταγραφικά όπως 3-Υβριδικα, 4-Υβριδικα και 5-Υβριδικά, που υποστηρίζουν, ανάλογα με το μοντέλο, εκτός IP και τα διαφορετικά πρότυπα του αναλογικού HD video.
Τεχνολογίες HDCVI – HDTVI – ΑΗD
Τo HDCVI (High Definition Composite Video Interface) είναι μια τεχνολογία η οποία επιτρέπει τη μετάδοση video υψηλής ανάλυσης μέσω ομοαξονικού καλωδίου, χωρίς απώλειες και καθυστέρηση σήματος, που δημιουργήθηκε από τον κατασκευαστή Dahua. Τo HDTVI (High Definition Transport Video Interface) είναι ένα πρότυπο παρόμοιας τεχνολογίας, το οποίο είναι διαθέσιμο προς όλους του κατασκευαστές και έχει δημιουργηθεί από την Hikvision.To πρότυπο αυτό χρησιμοποιεί επίσης ομοαξονικό καλώδιο για την μετάδοση εικόνας και δεδομένων. Τέλος το AHD (Analog High Definition) είναι μια αναλογική τεχνολογία σχεδιασμένη από την Κορέα που υποστηρίζει ανάλυση ποιότητας HD video 720p/960p/1080p μέσω ομοαξονικού καλωδίου με κύριο χαρακτηριστικό τις μεγάλες αποστάσεις μετάδοσης σε χαμηλότερο κόστος.
Είσοδος και έξοδος εικόνας
Η είσοδος εικόνας, καθορίζει το μέγιστο αριθμό καμερών που μπορούν να συνδεθούν πάνω στο καταγραφικό, δηλαδή αν ένα καταγραφικό διαθέτει 32 εισόδους video, τότε μπορεί να δεχτεί έως και 32 κάμερες. Επιπλέον στα καταγραφικά, συναντάμε και εισόδους ήχου και εισόδους/εξόδους συναγερμού. Η έξοδος video στα καταγραφικά μπορεί να είναι τύπου RCA, VGA, και HDMI. Η έξοδος HDMI είναι ψηφιακή και θεωρείται η καλύτερη, αφού η ανάλυση video φτάνει μέχρι και 1920 x 1280 (1080p). Στα πιο σύγχρονα καταγραφικά θα συναντήσουμε και τις τρεις εξόδους video.
Αποθήκευση και backup
Ένας σκληρός δίσκος συνήθως τοποθετείται στο εσωτερικό ενός καταγραφικού και αποθηκεύει ότι καταγράφουν οι κάμερες. Ανάλογα με τη χωρητικότητά και τις προδιαγραφές του, μπορεί και αποθηκεύει μεγάλο όγκο δεδομένων 24 ώρες το 24ωρο. Τα νέα καταγραφικά δέχονται περισσότερους από δύο δίσκους, με αποτέλεσμα ο χρήστης να έχει τη δυνατότητα να κάνει RAID, εξασφαλίζοντας με αυτό το τρόπο τη μέγιστη ασφάλεια των δεδομένων του. Τέλος στα περισσότερα καταγραφικά θα συναντήσουμε θύρες USB για backup και σε κάποια και ενσωματωμένες συσκευές εγγραφής (DVD).
Πρότυπο συμπίεσης Η.265
Το H.265 πρόκειται για ένα σύγχρονο πρότυπο συμπίεσης, το οποίο προσφέρει διπλάσια συμπίεση δεδομένων βίντεο σε σχέση με το AVC (H.264), διατηρώντας την ίδια ποιότητα εικόνας. Επιπλέον μειώνει σημαντικά το bandwidth στο δίκτυο και συγχρόνως μας δίνει τη δυνατότητα εξοικονομήσουμε αποθηκευτικό χώρο στο σύστημα μας. Υποστηρίζει αναλύσεις εικόνας έως 8192×4320. Το πρότυπο αυτό υποστηρίζεται από σύγχρονες IP κάμερες και από DVR.
Πρωτόκολλο RS-485
Το πρωτόκολλο αυτό, δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να ελέγχει τις συσκευές που είναι συνδεδεμένες με το καταγραφικό. Αυτό επιτυγχάνεται χρησιμοποιώντας δυο καλώδια για αποστολή και λήψη δεδομένων προς τις συσκευές. Συνήθως τέτοιες συσκευές, είναι κάμερες PTZ (Pan Tilt Zoom), που επιτρέπουν στον χρήση να τις ελέγχει από απομακρυσμένο σημείο.
Πρωτόκολλο ONVIF
Το πρωτόκολλο αυτό, είναι υπεύθυνο για την σωστή επικοινωνία μεταξύ IP καμερών και καταγραφικών NVR, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός συστήματος με προϊόντα διαφορετικών κατασκευαστών και απλοποίηση της εγκατάστασης του συστήματος μας.
Λεξικό για κάμερες
Όπως και με το καταγραφικό, η επιλογή μιας κάμερας θα πρέπει να γίνει ανάλογα με τις απαιτήσεις του συστήματος και των αναγκών του χρήστη, έτσι ώστε η απόδοση του συστήματος να είναι άψογη. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, αρχικά πρέπει να γίνει μελέτη του χώρου και έπειτα η σωστή επιλογή μιας κάμερας ασφαλείας. Παρακάτω θα συναντήσουμε διάφορους τύπους καμερών, έτσι ώστε να αποφασίσουμε ποια είναι η κατάλληλη επιλογή για το σύστημα επιτήρησής μας.
Κάμερα Dome: Οι κάμερες αυτές περιβάλλονται από ένα προστατευτικό θόλο με αποτέλεσμα να είναι ανθεκτικές σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και σε προσπάθεια βανδαλισμού.
Κάμερα Bullet: Είναι κατάλληλες για παρακολούθηση μικρών ή μεσαίων αποστάσεων. Έχουν κυλινδρικό σχήμα και τοποθετούνται συνήθως σε κατακόρυφη επιφάνεια.
Κρυφή κάμερα: Είναι κάμερα με πολύ μικρές διαστάσεις και ιδιαίτερο σχήμα με αποτέλεσμα να μην είναι αντιληπτή.
Κάμερα Box: Έχει συνήθως σχήμα κουτιού και τοποθετείται σε κατακόρυφες επιφάνειες με τη βοήθεια κατάλληλων στηριγμάτων. Μπορεί να εξοπλιστεί με μεγάλο φακό για την παρακολούθηση απομακρυσμένων σημείων.
PTZ κάμερα: Ο χαρακτηρισμός αυτός δίνεται σε ένα τύπο κάμερας, στην οποία ο χρήστης μπορεί να ελέγξει την κίνηση και τη θέση του φακού από απομακρυσμένο σημείο, χρησιμοποιώντας ένα web browser ή μια εφαρμογή. Τα καταγραφικά υποστηρίζουν τέτοιου τύπου κάμερες μέσω πρωτόκολλου RS-485.
Κάμερα δικτύου (IP): Μια κάμερα δικτύου στέλνει και λαμβάνει δεδομένα μέσω ενός τοπικού δικτύου υπολογιστών ή μέσω internet. Η σύνδεση αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να συνδεθούμε από απομακρυσμένο σημείο και να παρακολουθήσουμε την εικόνα της κάμερας, καθώς και να στρέψουμε την κάμερα στο σημείο που επιθυμούμε εφόσον διαθέτει λειτουργία PTZ. Επιπλέον υπάρχουν κάμερες που υποστηρίζουν PoE (power over ethernet) που τροφοδοτούνται με το καλώδιο δικτύου τους και κάμερες PnP (Plug n Play) που δεν χρειάζονται στατική IP ή port forwarding, και μας επιτρέπουν απλή και γρήγορη απομακρυσμένη πρόσβαση.
Λειτουργίες καμερών
Ορολογία δεν υπάρχει μόνο στους τύπους κάμερας, αλλά και στις λειτουργίες τους, ας την δούμε:
Φακοί μεταβλητής και σταθερής εστίασης: Οι φακοί μεταβλητής εστίασης είναι στην ουσία οι φακοί που διαθέτουν χειροκίνητο zoom με σκοπό να επιτηρούν κάθε χώρο. Αντίθετα οι φακοί με σταθερό εστιακό μήκος έχουν σταθερό πεδίο παρατήρησης και παρατηρούν μόνο συγκεκριμένους χώρους.
Οπτικό και ψηφιακό zoom: Ορισμένες κάμερες διαθέτουν οπτικό αλλά και ψηφιακό zoom. H διαφορά μεταξύ τους είναι ότι στο οπτικό zoom η μεγέθυνση της εικόνας γίνεται μέσω του συστήματος φακών που έχει η κάμερα, ενώ στο ψηφιακό γίνεται μέσω αλγορίθμου.
Κάμερες Υπέρυθρης ακτινοβολίας: Οι κάμερες που είναι εξοπλισμένες με φωτισμό LED υπερύθρων, φωτίζουν το πεδίο παρατήρησης, αποδίδοντας καθαρή εικόνα σε περιπτώσεις πλήρους σκότους.
Μονάδα μέτρησης Lux: Μονάδα φωτεινότητας που υποδηλώνει την ευαισθησία της κάμερας. Παράδειγμα, αν μία κάμερα έχει αισθητήρα ακριβώς ” 0 “Lux, τότε έχει τη δυνατότητα να βλέπει στο απόλυτο σκοτάδι.
Αισθητήρες CMOS και CCD: Είναι αισθητήρες εικόνας που τοποθετούνται σε κάμερες ασφαλείας, αλλά και σε ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, οι όποιοι μετατρέπουν το φώς σε ηλεκτρονικά σήματα (φωτο-ηλεκτρονικοί μετατροπείς). Οι αισθητήρες CMOS παρέχουν καλή ποιότητα εικόνας καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τους CCD. Οι CCD όμως έχουν καλύτερη ευαισθησία στο φώς με αποτέλεσμα σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού να αποδίδουν καλύτερη εικόνα.
Λειτουργία WDR: Η λειτουργία Wide Dynamic Range επιτρέπει στην κάμερα να διαχειρίζεται εικόνες με μεγάλες αντιθέσεις φωτεινότητας πιο αποδοτικά με αποτέλεσμα τα αντικείμενα της εικόνας να είναι ευδιάκριτα.
Προστασία IP και IK: O βαθμός στεγανότητας IP αποτελείται από δυο ψηφία. Τα πρώτο υποδηλώνει την αντίσταση απέναντι σε στερεά αντικείμενα και σκόνη, ενώ το δεύτερο την προστασία από νερό (π.χ. IP67). Ο κωδικός IK δηλώνει την αντίσταση της κάμερας σε βανδαλισμούς όπως χτύπημα από σφυρί και άλλα βαριά αντικείμενα. Για παράδειγμα μια κάμερα με προστασία IK10 αντέχει σε χτύπημα από αντικείμενο βάρους 5kg το οποίο πέφτει από ύψος 40cm.
